Eisen met betrekking tot de luchtvaart
We eisen een radicale degrowth van de luchtvaart om een leefbare toekomst veilig te stellen, onder meer door de volgende maatregelen op Belgisch en Europees niveau:
- Verbod op privéjets, korte en ultrakorte vluchten
Dat betekent vluchten binnen een straal van 500 km, vluchten met minder dan 50 mensen aan boord, lege en binnenlandse vluchten. - Stop subsidies en vrijstellingen van kerosinebelasting
Stop subsidies en staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen, evenals investeringen in de luchtvaartinfrastructuur. Dit houdt ook in dat er een einde moet komen aan de voorkeursbehandeling voor de luchtvaart, door belasting te heffen op kerosine en vliegtickets. Gebruik de belastinginkomsten om verliezen en schade te betalen en het openbaar vervoer over lange afstand te subsidiëren. - Maak openbaar vervoer betaalbaarder dan vliegen
Investeer in betaalbaar en duurzaam openbaar vervoer voor iedereen, in het bijzonder langeafstandsvervoer via het spoor, in België en in heel Europa. Dit vereist infrastructuuraanpassingen en subsidies. Verlaag om te beginnen de belastingen op treintickets en verhoog het bewustzijn over de impact van vliegen op het klimaat. - Ontgroei luchtvracht, door het herlokaliseren van productieketens en het stimuleren van een circulaire economie, evenals het verschuiven van vrachtvervoer naar duurzame transportmiddelen zoals het spoor.
- Stop alle uitbreidingen op vlak van luchthavens in België
Uitbreidingen in termen van capaciteit en oppervlakte zoals in Luik-Bierset en Brussel-Zaventem moeten worden gestopt om de bijkomende gevolgen van een uitbreiding voor het klimaat en de gezondheid een halt toe te roepen. - Vlaamse regionale luchthavens sluiten
Vlaamse regionale luchthavens moeten worden gesloten, zoals voorgesteld in de maatschappelijke kosten-batenanalyse in opdracht van de Vlaamse overheid. - Bescherm de gezondheid van luchthavenmedewerkers, omwonenden, flora en fauna
Beperk de geluidsoverlast en stel een vliegverbod in, wat betekent dat er geen vliegtuigen meer opstijgen of landen tussen 22u en 7u. Voer permanent metingen uit naar luchtvervuiling en geluidshinder om ervoor te zorgen dat de WHO-aanbevelingen worden nageleefd, en pas de industriële emissienormen ook toe op luchthavens. - Zorg voor een rechtvaardige overgang voor luchthavenwerknemers
De sector en de autoriteiten moeten onderhandelingen en gezamenlijke planning aangaan met luchthavenwerknemers, om duurzame, kwalitatieve banen te creëren met vergelijkbare of betere voorwaarden en lonen, en werknemers ondersteunen bij de overgang naar die banen. - Stop greenwashingpraktijken van de industrie, zoals koolstofcompensatie
Koolstofcompensatieschema’s en greenwashing fabeltjes over technologische oplossingen zorgen ervoor dat de vervuiling doorgaat omdat ze afleiden van de absolute noodzaak om de destructieve uitstoot van het luchtverkeer te verminderen. - Verbied reclame voor vliegen
Net zoals reclame voor sigaretten verboden zijn omdat ze schadelijk zijn voor onze gezondheid, moeten reclame voor vliegen verboden worden.
In een notendop: We eisen een radicale ontgroei van de luchtvaart, onder andere door een einde te maken aan schadelijke praktijken zoals privéjets en korte vluchten, overmatig gebruik van luchtvracht, evenals subsidies en belastingvoordelen voor de luchtvaart. We moeten investeren in betaalbaar en duurzaam openbaar vervoer voor iedereen, in plaats van luchthavens uit te breiden en verlieslatende regionale luchthavens in Vlaanderen open te houden. We moeten prioriteit geven aan het welzijn van onze planeet en onze mensen, inclusief de omwonenden van luchthavens, maar ook luchthavenwerkers die een rechtvaardige transitie verdienen naar duurzame kwalitatieve jobs. We moeten verder kijken dan greenwashingpraktijken zoals advertenties en koolstofcompensatie, en sensibiliseren over de klimaatimpact van vliegen en de geweldige alternatieven daarvoor.
Algemene eisen
In het licht van de klimaat- en sociale crisis streeft de Code Rood naar maatschappelijke en systemische veranderingen. De klimaatcrisis is nu al volop voelbaar. De tijd van uitstellen is voorbij! Dit zijn onze belangrijkste eisen:
- WEG VAN FOSSIELE ENERGIE: Voor een leefbare toekomst is een vermindering van het globale energieverbruik en een snelle transitie naar hernieuwbare energie nodig.
- BETAALBARE ENERGIE VOOR IEDEREEN: Energiearmoede is onaanvaardbaar. Betaalbare energie is een basisrecht voor iedereen. Tegelijkertijd moet het buitensporig energieverbruik van grote verbruikers sterk worden ingeperkt.
- VOOR DE SOCIALISERING VAN DE ENERGIESECTOR: om de nodige veranderingen door te voeren om de klimaatcrisis aan te pakken en de prijsstijgingen aan banden te leggen, moeten we onze energie uit handen van de markt nemen.
- GEEN NIEUWE FOSSIELE PROJECTEN : Geen nieuwe klimaatbommen meer, zoals pijpleidingen doorheen Oost-Afrika of noordpoolgebied, of andere onnodige, vervuilende en destructieve projecten.
- GOEDE JOBS IN EEN KOOLSTOFVRIJE ECONOMIE : Om tot een rechtvaardige transitie te komen, moet er een echt omscholingsplan komen voor werknemers in vervuilende industrieën, op weg naar een circulaire en koolstofvrije economie. Daarnaast hebben we nood aan collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met compenserende aanwerving. Zo kunnen we onnodige productie vermijden zonder banen te vernietigen en collectief terug de controle over onze tijd en ons leven terugkrijgen.
- ERKEN DE HISTORISCHE VERANTWOORDELIJKHEID EN GARANDEER HERSTELBETALINGEN : Onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen veroorzaakt conflicten, schendingen van de mensenrechten en houdt het (neo)kolonialisme meein stand. Wij moeten de historische verantwoordelijkheid van multinationals en westerse landen (in het globale noorden) erkennen en afstappen van de (neo)koloniale logica. De schade die aan gemeenschappen is toegebracht, moet worden hersteld.
- BELAST GROTE VERVUILERS EN GROTE VERMOGENS : Om deze transitie te financieren, is geld nodig. Hoog tijd voor zij die de grootste verantwoordelijkheid dragen – de meest vermogenden en de grote vervuilers – om hun rechtvaardig deel te betalen en de rijkdom beter te verdelen. De vele premies en subsidies aan grote vervuilers moeten ook verdwijnen.
- ISOLEER ONZE HUIZEN EN GEBOUWEN : Dit verlaagt de energiekost en de uitstoot van broeikasgassen, en schept veel nieuwe banen. Er is nood aan massale investeringen, met prioriteit voor de renovatie van huizen met de slechtste energielabels en die van mensen in een precaire situatie. Het recht op een fatsoenlijke, betaalbare en goed onderhouden woning moet gegarandeerd zijn voor iedereen. Sociale huisvesting is hierin cruciaal.
BETER EN BETAALBAAR OPENBAAR VERVOER
Investeer massaal in openbaar vervoer en fiets- en voetgangersinfrastructuur om die betaalbaar (of zelfs gratis), duurzaam en bereikbaar voor iedereen te maken. En zorg voor minder autoverkeer door reclame voor auto’s te bannen en door salariswagens niet langer te subsidiëren.