Waarom?
Extreem weer, overstromingen, bodemerosie, stijgende brandstof- en energierekeningen en stijgende prijzen voor eerste levensbehoeften. Onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen eist op zijn minst zijn tol. Olie, gas en steenkool zijn rechtstreeks betrokken bij mensenrechtenschendingen in het Zuiden en voeden talrijke conflicten en oorlogen over de hele wereld. De klimaat-, energie-, sociale en economische crisis drijft de werkende en middenklasse tot armoede. De meest kwetsbaren worden nog armer door enorme energierekeningen. Ondertussen maken grote fossiele bedrijven als Engie enorme winsten. Deze multinationals zijn hoofdrolspelers in de geschiedenis van de huidige klimaatcrisis. Deze geschiedenis is er een van landroof, vervolging en kolonialisme. Jarenlang hebben ze gewerkt om onze samenlevingen te beïnvloeden met hun giftige groene propaganda en vriendjeskapitalisme. Hun klimaatvernietigende acties worden door onze politici zelfs beloond met financiële bonussen en diverse subsidies. De werknemers in deze sector, die voor hun inkomen afhankelijk zijn van hun baan, worden in het ongewisse gelaten over hun toekomst. De tijd dringt en de uitdaging is enorm, maar een leefbare toekomst is nog steeds mogelijk. Daar vechten wij voor. Voor een samenleving waarin de grote vervuilers verantwoordelijk worden gehouden voor hun daden, waarin iedereen eerlijke toegang heeft tot energie en waarin burgers en werknemers worden gesteund om af te stappen van fossiele brandstoffen. Een samenleving die vertrouwt op hernieuwbare energie, vervuiling bestrijdt, ons onafhankelijk maakt van dubieuze regimes en zorgt voor meer vrede. Een samenleving waarin de klimaattransitie niet plaatsvindt op de rug van de arbeidersklasse. Een samenleving met een betere verdeling van de welvaart, grondrechten voor iedereen, een lagere energierekening, een betere kwaliteit van leven en een goede toekomst voor onze kinderen. Wij willen deze toekomst terug in eigen handen nemen, samen met jullie!
Waarom Engie?
Engie helpt het klimaat om zeep
Het bedrijf plant de bouw van maar liefst 3 nieuwe fossiele gascentrales in België. Terwijl de klimaatwetenschap glashelder is : er is geen ruimte voor nieuwe fossiele infrastructuur. Gas is net zo vervuilend als steenkool als je het over de hele productieketen bekijkt. De ontginning van fossiel gas is wereldwijd gelinkt aan rampzalig verlies van biodiversiteit en mensenrechtenschendingen, niet in het minst in Zuid-Amerikaanse en Afrikaanse landen. Wij willen dat alle fossiele brandstoffen worden uitgebannen, punt.
Klimaatontwrichting is niet zomaar een probleem, de wereldwijde water- en voedselzekerheid, democratie en vrede, het respect van de planetaire grenzen en het ecosysteem als geheel staan op het spel. In 2035 moet alle stroom in Europa fossielvrij worden opgewekt willen we de klimaatdoelen halen en verdere verwoesting voorkomen.
Op dit ogenblik is maar een derde van de Europese elektriciteit duurzaam. Nu nieuwe gascentrales bouwen die nog tot 2050 fossiel gas zullen blijven verstoken is waanzin. Zo maken we willens en wetens deze planeet nog een stuk onleefbaarder. Alle investeringen die we nu doen, moeten naar lokaal opgewekte duurzame energie, energiebesparing en niet naar fossiel.
Engie gaat er met ons geld vandoor
Midden in de energiecrisis betaalde het Franse bedrijf in 2022 3,4 miljard aan dividend uit aan haar aandeelhouders. Tegelijkertijd zaten heel veel mensen in de kou uit angst voor torenhoge rekeningen. Daar bovenop profiteert het bedrijf niet alleen van de overheidssubsidies en toelagen om de crisis het hoofd te beiden, het ontvangt ook nog eens subsidies voor de bouw van hun klimaatverwoestende fossiele gascentrale in Flémalle. Wij willen betaalbare energie voor iedereen, punt.
De aandeelhouders van Engie gaan er met de hoofdprijs vandoor. De multinational deed de belofte om 65% van haar winst direct aan de aandeelhouders uit te betalen, ongeacht de omstandigheden. Wij burgers krijgen dan weer vijf keer de rekening gepresenteerd van het falende energiebeleid. Allereerst via de hoge energierekeningen. Daarnaast betalen we voor de overheidssteun die tijdens de energiecrisis aan Engie is toegekend ter compensatie van de hoge kosten. Een bedrag van 3,5 miljard euro alleen al voor het jaar 2022. Ten derde draaien we op voor de subsidies voor de bouw van nieuwe fossiele gascentrales (1 miljard euro in totaal, gedeeld tussen Engie en Luminus). Ten vierde betalen we straks mee aan de gedeelde uitbating van de kerncentrales van Engie en de opslag van het radioactieve kernafval. En als laatste komen de kosten van klimaatontwrichting en verlies van biodiversiteit (adaptatiekosten, extra gezondsheidskosten enz) ook bij ons burgers terecht, hier maar ook en vooral in landen die lijden aan Engie’s neo-koloniale politiek.
Engie zet levens op het spel
Het bedrijf houdt de bestaande, sterk verouderde kernreactoren open. Het probleem van het radioactieve kernafval, dat honderdduizenden jaren later nog gevaarlijk is, wimpelt het af op ons burgers. De gevolgen van een kernramp in Doel of Tihange, midden in dichtbevolkt gebied, zijn catastrofaal. Kernenergie is één van de duurste manieren om stroom op te wekken die er is. Bovendien maakt het ons afhankelijk van landen met dictatoriale regimes en houdt het een neokoloniale uranium-industrie in stand. Wij willen veilige, dictatorvrije energie, punt.
De kerncentrales in Tihange en Doel zijn gebouwd in de jaren tachtig en nu totaal verouderd. Met het langer openhouden van de reactoren spelen Engie en de regering met het leven van miljoenen Belgen. Zij wonen in Antwerpen, Luik en andere dichtbevolkte gebieden in de schaduw van de nucleaire centrales. Fukushima, Tsjernobyl en Zaporizhzhia laten zien dat kerncentrales nooit honderd procent veilig zijn. Bovendien kan een land niet zonder militair apparaat om kerncentrales te beveiligen. En dan hebben we het nog niet eens over het honderdduizenden jaren radioactief afval waar geen oplossing voor is. Wij zadelen toekomstige generaties op met deze stralende erfenis. Als je alle kosten voor beveiliging, ontmanteling en opslag van het kernafval meerekent, is het de allerduurste energie die er is. Kernenergie is het tegenovergestelde van lokaal opgewekte, betaalbare energie waar burgers zeggenschap over hebben. Uranium is eindig in voorraad en komt veelal uit dictaturen zoals Rusland en Kazachstan.
De brandstoffen die Engie gebruikt om elektriciteit op te wekken zijn afkomstig uit repressieve regimes zoals Qatar en Kazachstan, die hun machtspositie met inkomsten uit de extractieve economie stutten. Engie doet zelfs een goeie duit in de Russische oorlogskas, door uranium uit dat land te gebruiken in haar kerncentrales.
Engie blokkeert de energierevolutie
Minder energie voor de vervuilende en rijke grootverbruikers en genoeg schone en betaalbare energie voor wat er echt toe doet: dagelijkse leven, openbaar vervoer, duurzame landbouw, de zorg en andere publieke sectoren. Dat is het recept van de energierevolutie die we nodig hebben. Engie is groot in vieze energie en wil haar productiecapaciteit eindeloos laten groeien, inclusief met fossiel gas. Voor Engie is het nooit genoeg en zo blokkeert het de energierevolutie. Wij willen een energiesysteem dat niet langer in handen is van multinationals maar democratisch wordt beheerd. Waarin er genoeg schone energie is voor iedereen maar de overconsumptie door de rijken en de industrie aan banden wordt gelegd.
We kunnen prima zonder nieuwe gascentrales en kernenergie als we de beschikbare stroom eerlijker verdelen en vervuilende activiteiten en overconsumptie afbouwen. De Belgische industriesector is verantwoordelijk voor bijna de helft van ons elektriciteitsverbruik. Vaak gaat het om bedrijven die met hun productie de grenzen van onze planeet ver overschrijden. Deze productie zal deels moeten worden stopgezet, na een collectieve en democratische afweging van de maatschappelijke belangen.
Als beursgenoteerd bedrijf heeft Engie echter geen enkel belang bij bij de noodzakelijke afname van het energieverbruik. Sterker nog, hoe meer energie er wordt gebruikt, hoe meer winst het bedrijf maakt. Precies daarom is er geen plek voor Engie in het toekomstige energiesysteem.
Engie bye bye
Schone, betaalbare en betrouwbare energie is geen luxe maar een basisbehoefte! Energie is een te belangrijk gemeenschappelijk goed om aan aandeelhouders en speculanten over te laten. Wij willen dat de energiesector niet langer in particuliere handen is maar uit de marktlogica wordt gehaald en democratisch wordt beheerd door de energiegebruikers zelf en haar werknemers. Alleen zo krijgen we terug controle over de energieproductie en distributie en kunnen we op een eerlijke en duurzame manier voorzien in de behoeften van iedereen, terwijl we ons tegelijkertijd voorbereiden op de schaarste van de hulpbronnen. Er moet een einde komen aan het systeem van kapitalistische overproductie en de verspilling die daarmee gepaard gaat. We moeten produceren en consumeren naar de behoeften van iedereen, niet de winsten van enkelen.
Wij luidden met deze actie het einde van Engie in! Er moet een rechtvaardig omscholingsplan komen voor werknemers van Engie en andere vervuilende industrieën, gecontroleerd door vakbonden van arbeiders. Wat we nodig hebben zijn zinvolle jobs in een koolstofvrije economie.
Extreem weer bij ons en al veel langer in het globale Zuiden, ondergelopen huizen, mislukte oogsten, voor velen onbetaalbare brandstof- en energiefacturen en duurdere prijzen voor levensmiddelen. Onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen heeft een hoge prijs. Olie, gas en steenkool gaan bovendien gepaard met mensenrechtenschendingen in het globale Zuiden en liggen vaak aan de basis van oorlog en conflict.
De klimaat-, energie-, sociale en economische crisis stort nog meer gezinnen en werknemers in de arbeiders- en middenklasse in de financiële problemen. Ondertussen doen grote en historische fossiele vervuilers als TotalEnergies lustig verder en maken ze enorme winsten, terwijl de meest kwetsbaren met moeite de absurd hoge energierekeningen kunnen betalen. Hun greenwashing misleidt en vergiftigt onze samenleving. Ze worden door politici beloond met premies en kortingen om ons klimaat verder te vervuilen. Maar werknemers in de sector blijven wel in het ongewisse over hun toekomst.
De tijd dringt, de uitdaging is gigantisch. Maar een leefbare toekomst ligt om de hoek: een samenleving waarin grote vervuilers niet langer vrij spel krijgen, waar iedereen eerlijke toegang tot energie heeft en waarin burgers worden ondersteund om af te stappen van klimaatvervuilende fossiele brandstoffen. Waar hernieuwbare energie in handen van burgers leidt tot minder vervuiling, minder afhankelijkheid van onbetrouwbare regimes en meer vrede. Een samenleving waarin de transitie naar duurzame hernieuwbare energie ook de arbeidersklasse meeneemt. Een samenleving met meer sociale gelijkheid, respect voor ieders grondrechten, lagere energiefacturen, duurzame en veilige jobs in een klimaatvriendelijke industrie, meer levenskwaliteit en een beter toekomstperspectief voor toekomstige generaties.
Miljoenen bezorgde burgers kwamen de afgelopen jaren op straat voor een ambitieus en eerlijk sociaal – en klimaatbeleid. We zien vooruitgang. Maar echte, systemische verandering laat nog op zich wachten, terwijl het klimaat voor onze ogen ontspoort en de levensomstandigheden van meer en meer burgers verslechteren.
Grote veranderingen in de geschiedenis kwamen er vaak na massale acties van burgerlijke ongehoorzaamheid. Gewone mensen die bereid waren tot protest en het overtreden van de wet om samen verandering door te duwen. Geweldloos, maar vastberaden. Dat is ook ons plan.
Het is tijd om het fossiele tijdperk af te sluiten, en samen een leefbare en sociaal rechtvaardige toekomst af te dwingen. Code Rood – een coalitie van bezorgde burgers, ngo’s en actiegroepen – gaat nu over tot actie en wil jou erbij!
Onze eerste grote mobilisatie viseert olie- en gasgigant TotalEnergies. Waarom? Met de op twee na grootste raffinaderij van Europa en het grootste netwerk van tankstations in België blijft deze fossiele reus miljardenwinsten maken op de rug van onze gezinnen (en in het bijzonder de meest kwetsbaren) en het klimaat. Tegelijk negeert Total de ernst en urgentie van de klimaat- en sociale crisis: het blijft blind investeren in nog meer fossiele verwoesting. Het bedrijf staat symbool voor de greep van grote fossiele vervuilers op onze toekomst. Een toekomst die wij zelf in handen willen nemen.
Schrijf alvast 7 tot 9 oktober in je agenda. Want TotalEnergies: we komen eraan!